Bezpieczeństwo bierne w samochodzie to termin, który może nie brzmi spektakularnie, ale ma ogromny wpływ na to, co dzieje się z kierowcą i pasażerami w momencie wypadku. W przeciwieństwie do bezpieczeństwa czynnego, które ma zapobiegać kolizjom, bezpieczeństwo bierne minimalizuje skutki wypadku, chroniąc życie i zdrowie osób znajdujących się wewnątrz pojazdu.
Jakie elementy odpowiadają za bierne bezpieczeństwo w aucie i co możemy zrobić, by podnieść ich skuteczność? Sprawdź, jak zadbać o swoje bezpieczeństwo, zanim dojdzie do niebezpiecznej sytuacji.
Co to jest bezpieczeństwo bierne?
Bezpieczeństwo bierne to zestaw rozwiązań konstrukcyjnych i technologicznych w samochodzie, które:
-
chronią pasażerów podczas zderzenia,
-
zmniejszają obrażenia,
-
pomagają w uniknięciu najgorszych skutków wypadków.
Działa ono w momencie kolizji, a nie przed nią – w odróżnieniu od systemów takich jak ABS, ESP czy czujniki martwego pola.
Kluczowe elementy bezpieczeństwa biernego
1. Strefy kontrolowanego zgniotu
Konstrukcja nadwozia nowoczesnych samochodów opiera się na specjalnych strefach, które podczas zderzenia odkształcają się w kontrolowany sposób, pochłaniając energię uderzenia i chroniąc wnętrze kabiny.
2. Poduszki powietrzne (airbagi)
Montowane w kierownicy, desce rozdzielczej, fotelach, słupkach, a nawet pasach bezpieczeństwa. W momencie kolizji napełniają się gazem, tworząc barierę ochronną dla głowy i tułowia.
Rodzaje poduszek:
-
czołowe (kierowca, pasażer),
-
boczne,
-
kurtynowe (chroniące głowę),
-
kolanowe.
3. Pasy bezpieczeństwa
Podstawowy, ale absolutnie niezbędny element – trzyma ciało na miejscu w momencie zderzenia. Współczesne pasy mają napinacze i ograniczniki siły, co zwiększa ich skuteczność i komfort.
4. Zagłówki
Chronią szyję i kręgosłup przed urazami typu „whiplash” podczas uderzenia z tyłu. Ich wysokość i odległość od głowy mają ogromne znaczenie.
5. Konstrukcja foteli i siedzeń
Dobrze zaprojektowany fotel nie tylko poprawia komfort jazdy, ale też utrzymuje ciało w odpowiedniej pozycji podczas wypadku.
6. System ISOFIX
Umożliwia bezpieczne i łatwe mocowanie fotelików dziecięcych, eliminując ryzyko błędnego montażu.
7. Klatka bezpieczeństwa (kabina pasażerska)
To najbardziej wytrzymały fragment nadwozia, który nie powinien się deformować podczas zderzenia, zapewniając „strefę życia” dla pasażerów.
Jak kierowca może zadbać o bezpieczeństwo bierne?
Zawsze zapinaj pasy bezpieczeństwa
Brzmi jak banał, ale to najważniejszy i najprostszy krok. Nawet najlepsze systemy nie zadziałają prawidłowo, jeśli pasażer nie ma zapiętych pasów.
Ustaw prawidłowo fotel i zagłówek
-
Zagłówek powinien być na wysokości środka głowy i blisko niej (maks. 5 cm).
-
Oparcie nie powinno być zbyt pochylone – optymalny kąt to ok. 100–110 stopni.
-
Fotel ustaw tak, by nogi i ręce były lekko zgięte – to zapewnia lepszą kontrolę i ochronę w razie wypadku.
Nie przewoź luzem ciężkich przedmiotów
Butelki, torby, laptopy – wszystko to podczas nagłego hamowania lub kolizji może zamienić się w pociski. Przewoź rzeczy w bagażniku lub dobrze je zabezpieczaj.
Dobrze zamocuj fotelik dziecięcy
Niewłaściwie zamontowany fotelik traci swoją skuteczność. Używaj systemu ISOFIX lub mocuj go zgodnie z instrukcją producenta.
Nie ustawiaj fotela pasażera zbyt blisko deski rozdzielczej
W przypadku kolizji poduszka powietrzna może spowodować poważne obrażenia, jeśli pasażer siedzi zbyt blisko.
Sprawdzaj stan techniczny auta
-
upewnij się, że airbagi nie były wyłączone,
-
skontroluj, czy pasy działają prawidłowo,
-
nie lekceważ kontrolek ostrzegawczych (np. „airbag” czy „SRS”).
Czy warto kupować auto z wysoką oceną Euro NCAP?
Tak – testy zderzeniowe Euro NCAP pokazują, jak dany model zachowuje się w różnych scenariuszach wypadków.
Szukaj aut z 5 gwiazdkami i wysokimi wynikami w kategoriach „ochrona dorosłych pasażerów” oraz „ochrona dzieci”.
Niektóre starsze samochody mogą mieć znikomą ochronę bierną, nawet jeśli są wyposażone w pasy i airbagi.
Podsumowanie
Bezpieczeństwo bierne to coś, o czym często zapominamy – do czasu, aż okaże się kluczowe. Dobrze zaprojektowane nadwozie, sprawne pasy, airbagi, prawidłowa pozycja za kierownicą i dobrze zamocowany fotelik dziecięcy mogą zadecydować o Twoim zdrowiu, a nawet życiu.
Warto więc poświęcić chwilę na ocenę tych elementów – zwłaszcza przed zakupem auta i przed każdą dłuższą podróżą.
