Termostat jest niezbędnym elementem układu chłodniczego w naszym pojeździe, który bezpośrednio przekłada się na prawidłowe działanie silnika naszego pojazdu. Choć początkowo może wydawać się mało istotny, pełni kluczową rolę w utrzymaniu odpowiedniej temperatury pracy silnika, wpływając na jego wydajność, żywotność oraz zużycie paliwa.
Jak działa termostat?
Termostat działa na zasadzie reakcji na temperaturę płynu chłodzącego. Jego głównym zadaniem jest utrzymanie optymalnej temperatury pracy silnika – zazwyczaj w granicach 90-100 stopni Celsjusza. Gdy silnik jest zimny, termostat blokuje przepływ płynu chłodniczego do chłodnicy, umożliwiając szybsze osiągnięcie przez silnik odpowiedniej temperatury. W przypadku, gdy temperatura silnika wzrasta powyżej optymalnej, termostat otwiera drogę płynu chłodniczego do chłodnicy, aby zapobiec przegrzewaniu.
Mechanizm termostatu zazwyczaj opiera się na specjalnej kapsule z cieczą, która rozszerza się wraz ze wzrostem temperatury. To rozszerzanie powoduje ruch zaworu termostatu, kontrolując przepływ płynu chłodzącego.
Znaczenie sprawności termostat
Sprawność termostatu ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego działania samochodu. Termostat, który nie działa poprawnie, może prowadzić do poważnych problemów.
W przypadku, gdy termostat jest zbyt długo otwarty, silnik nie osiągnie odpowiedniej temperatury pracy. Może to skutkować wyższym zużyciem paliwa, słabszą wydajnością i większym zużyciem oleju silnikowego.
Z drugiej strony, termostat, który jest zbyt długo zamknięty, nie pozwoli na odpowiednie chłodzenie silnika, co może prowadzić do jego przegrzewania. W skrajnych przypadkach może to nawet doprowadzić do poważnej awarii silnika.
Objawy uszkodzonego termostatu
Objawy niesprawnego termostatu mogą obejmować problemy z ogrzewaniem wnętrza samochodu, gwałtowne wahania temperatury silnika, a w skrajnych przypadkach nawet biały dym wydobywający się z rury wydechowej. Jeżeli zauważysz którykolwiek z tych objawów, jak najszybciej skonsultuj się z mechanikiem.
Rodzaje termostatów
Termostat dwupozycyjny: najbardziej popularny typ termostatu stosowanego w samochodach. Działa na zasadzie otwarcia i zamknięcia przepływu płynu chłodzącego w zależności od temperatury silnika. Gdy silnik jest zimny, termostat blokuje przepływ płynu do chłodnicy, a gdy silnik się nagrzeje, termostat otwiera drogę płynu do chłodnicy.
Termostat trójdrożny: najczęściej stosowany w nowoczesnych silnikach, które wyposażone są w układy chłodzenia o wysokiej wydajności. Termostat trójdrożny ma dodatkowe wejście lub wyjście, które pozwala na dodatkowy przepływ płynu chłodzącego w sytuacji, gdy istnieje taka potrzeba. Może to być szczególnie przydatne w silnikach o wysokiej wydajności, które generują dużo ciepła.
Elektroniczny termostat: W przeciwieństwie do tradycyjnych termostatów, które działają na zasadzie rozszerzalności cieczy, termostaty elektroniczne wykorzystują czujniki temperatury do precyzyjnej kontroli temperatury silnika. Są one często sterowane przez komputer pokładowy samochodu, co pozwala na bardziej precyzyjną kontrolę temperatury silnika.
Termostat z ogrzewaniem elektrycznym (MAP-controlled thermostat): nowoczesny typ termostatu, który jest sterowany przez komputer pokładowy samochodu. Ogrzewanie elektryczne pozwala na szybsze reagowanie termostatu na zmiany temperatury silnika, co może przyczynić się do zwiększenia efektywności paliwowej i zmniejszenia emisji spalin.
Pamiętaj, niezależnie od rodzaju termostatu znajdującego się w naszym pojeździe jest on niewielkim elementem o dużym znaczeniu. W przypadku pojawienia się jakikolwiek objawów z niedogrzaniem/przegrzewaniem silnika należy jak najszybciej udać się do warsztatu samochodowego.
