W ślad za dynamicznym rozwojem motoryzacji podążają także technologie zwiększające bezpieczeństwo, do których śmiało zaliczyć można elementy odpowiedzialne za generowanie wiązek świetlnych w naszych samochodach. Sprawa rozchodzi się oczywiście o lampy samochodowe, zarówno te przednie, jak i tylne. Zastanówmy się, czy istnieje reflektor idealny…
Najpopularniejsze reflektory, w które wyposażone są nasze samochody, to oczywiście te klasyczne, czyli wykorzystujące żarówki halogenowe i odbłyśnik, który odpowiednio odbija i nakierowuje światło generowane przez źródło. Ich największą zmorą sączęsto przepalające się żarówki , których zakup może nie jest drogi, ale wymiana, często bardzo męcząca (patrz Smart, lub Renault Modus). Bezlitośni mogą być dla nas także policjanci, jeśli złapią nas za jazdę z przepaloną żarówką. Grozi nam mandat od 100zł i 2 punktów karnych w dzień do 200zł i 4 punktów karnych w nocy.
Idealnym rozwiązaniem byłyby więc lampy, których żywotność zastosowanych źródeł światła byłaby równa żywotności samochodu. Nie musielibyśmy się martwić wtenczas przepalonymi żarówkami, kłopotami z wymianą itd.. Oczywiście nasz reflektor idealny musi bardzo dobrze oświetlać nam drogę, przecież do tego został stworzony. Musi świecić nie tylko mocno, ale generować barwę światła jak najbardziej zbliżoną do światła dziennego, aby nie męczyć naszych oczu.
Takie właśnie są lampy ksenonowe, których mechanizm działania jest z goła inny niż w lampach halogenowych. Żarówki ksenonowe nie posiadają jarzącego się drucika wolframowego, jak w halogenach, ale wypełnione są gazem – ksenonem przez który przepływa prąd o wysokim napięciu. Efekt jest nam znany: mocne światło, wysoka trwałość, niższe zużycie prądu. Brzmi idealnie, czyli tak jak szukaliśmy. Niestety, jarznik ksenonowy również lubi się przepalić, a jego ceny są wysokie, nie wspominając już o dużo trudniejszej wymianie. Awariom ulegają także przetwornice.
Na szczęście z pomocą przychodzi nam technologia LED (ang. light-emitting diode, czyli dioda świecąca). Jak działa dioda LED? Wykorzystuje ona półprzewodnik, który emituje światło, kiedy przepływa przez niego prąd. Zasada działania jest jednak dla nas mniej ważna, bo ważny jest efekt. Najnowsze lampy LED-owe zastosowane w samochodach, generują strumień światła o podobnej efektywności w porównaniu do lamp ksenonowych, ale…wygrywają dużo mniejszym zapotrzebowaniem na energię (14W, a 65W), a także dłuższą żywotnością, która gwarantuje, że nie będziemy musieli martwić się o wymianę LED-ów w trakcie eksploatacji auta. Wada? Przede wszystkim wysoka cena. Warto jednak dodać, że według najnowszych badań przeprowadzonych przez Unię Europejską, światła LED zmniejszają zużycie paliwa średnio o 0,2l na 100km. Są więc ekologiczne.
Przejdźmy jednak do przykładów prosto ze świata motoryzacji. Po raz pierwszy w pełni LED-owe światła zastosowało w 2008 r. Audi w sportowym modelu R8. Lampę wyprodukował Philips we współpracy z niemieckim koncernem Automotive Lighting. Obecnie w lampy wykorzystujące w 100% technologię LED mogą być wyposażone także inne samochody Audi: modele A6, A8, A7 Sportback i A3. W tyle nie pozostają oczywiście inni producenci. BMW zastosowało najnowsze osiągnięcie w dziedzinie oświetlenia m. in. w modelach 7 i X6, a Mercedes w nowej E-klasie, którą oglądaliśmy podczas minionych targów Poznań Motor Show.
Przyjrzyjmy się jednak bliżej nowemu Audi A6, którego „oczy” świecą dzięki technologii LED.
W nowym A6 za światła mijania odpowiada 5 modułów dwudiodowych i 4 moduły jednodiodowe. Światła drogowe (długie) to kolejne 3 moduły diód, które umieszczone zostały najwyżej spośród wszystkich elementów. Kolejne 24 diody odpowiadają za światła do jazdy dziennej, to one tworzą tzw. „pasek led”. Dodatkowo w technologii LED zostały wykonane kierunkowskazy i światło odpowiedzialne za doświetlanie drogi podczas wykonywania manewrów skrętu. Zastosowane moduły są ruchome, dzięki czemu reagują na reakcje kierowcy i same poziomują się w zależności od obciążenia samochodu. Ale to nie wszystko! Lampy w Audi zintegrowane są z kamerą zamontowaną pod lusterkiem wstecznym i z systemem nawigacji, dzięki czemu nie tylko dostosowują się do reakcji kierowcy, ale także je przewidują, np. kiedy system zauważy, że zamierzamy wykonać skręt w prawo na skrzyżowaniu to już wcześniej uruchomi diody odpowiedzialne za doświetlenie tej części jezdni. Uważajcie dalej! W zależności od tego, czy poruszamy się w mieście, czy po autostradzie, Audi dostosuje odpowiedni tryb pracy lamp, co obrazuje poniższy rysunek.
Za przełączanie świateł dziennych na światła mijania po zapadnięciu zmroku odpowiada czujnik zmierzchu. Światła te wyposażone są także w asystent świateł drogowych najnowszej generacji. Jak działa taki system? Zobaczcie tym razem na przykładzie nowego BMW 7. Imponujące, prawda?
Technologie zastosowane w lampach LED pozwoliłyby na napisanie niejednej obszernej pracy badawczej. Wyglądają pięknie, są wydajne i oszczędne. Dzięki nim nareszcie zapomnimy na czym polega wymiana żarówek w pojeździe. Niestety, możliwość zasmakowania nowej technologii kosztuje… i to słono. W nowym Audi A6 jest to dopłata w wysokości 8630zł… ale pamiętajmy, że… trzeba jeszcze kupić to Audi A6 ; -)
Na koniec zobaczcie jeszcze spot reklamujący najnowsze lampy full-LED w Audi A6 oraz filmik prezentujący działanie podobnych lamp w Audi A7.
[…] wszystko, na szczególną uwagę zasługują nowe, w pełni LED-owe reflektory MATRIX ( więcej o full-LED), które ściśle współpracują z systemem GPS, dzięki czemu strumień i moc światła aktywnie […]
Niestety, reflektory LED nie zawsze świecą mocniej od ksenonów, ponieważ gdyby tak było, musiałyby mieć oprócz systemu autoustawiania (który raczej posiadają) system czyszczenia reflektora. Wartością graniczną jest strumień 2000 lumenów i systemy świetlne, które tą wartość przekraczają muszą być w te systemy – poziomowanie i czyszczenie – wyposażone, inaczej nie przeszłyby homologacji. A z tego co widzę, często nowe auta (np. W222 ze światłami LED w standardzie) nie posiadają spryskiwaczy lamp przednich, co oznacza, że strumień świetlny ma 2000 lub mniej lumenów. Co ciekawe producenci również zaczęli instalować w samochodach słabsze ksenony nie przekraczające tej granicznej wartości i dzięki temu nie muszą systemów poziomowania i czyszczenia w samochodzie instalować.
Osobiście uważam, że faktycznie, światła ksenonowe to przeżytek i duże skomplikowanie budowy i LEDy je bardzo szybko wyprą. 🙂
Masz rację, przykład – technologia Grupy VW która wprowadza 25 watt-owy system ksenonów (zamiast 35W) – efekt – poniżej 2000 lumenów, co, zgodnie z tym co napisałeś umożliwia uproszczenie konstrukcji systemu oświetleniowego, a co za tym idzie pozwala na zmniejszenie kosztów 🙂 A klient wciąż ma „ksenon” na pokładzie, a więc jest zadowolony.
PS
Z W222 bardzo trafna i spostrzegawcza uwaga!
Pozdrawiamy!
Te 2000 lumenów dotyczą źródła światła. „Żarówka” ksenonowa produkuje dużo więcej światła, ale jego część jest blokowana przez przesłonę. W przypadku światła halogenowego i diodowego cały strumień jest kierowany na drogę.
A tak przy okazji – nigdzie nie mogłem znaleźć informacji jak światła diodowe sprawdza się w mokrych warunkach. Z własnego doświadczenia wiem, że im większa temperatura barwowa, tym gorzej się jeździ w deszczu. Nawet po diodowym oświetleniu ulicznym widać, że na mokrym asfalcie takie oświetlenie się nie sprawdza.
Rozumiem, że ostatnio zimne światło jest modne i o takiej barwie stosowane w samochodach, ale czy dla producentów bezpieczeństwo nie powinno być ważniejsze?
„Z własnego doświadczenia wiem, że im większa temperatura barwowa, tym gorzej się jeździ w deszczu.”
Racja. Nawet bez deszczu ciepłe światło bardziej odpowiada maksymalnej czułości ludzkiego oka. Dodatkowo, w przypadku LED, ciepła barwa posiada bardziej wyrównane widmo, i – w moim z kolei odczuciu – daje lepsze efekty od zimnego, pomimo jego większej wydajności.
Narazie niestety króluje gadżeciarstwo…
Dawno nic się nie działo w temacie a samochodów w oświetleniem LED-owym coraz więcej. Moje pytanie jak to jest że owe LEdy zastosowane w oświetleniu nazwijmy codziennym czyli w światłach mijania potrafią świecić lepiej niż zamontowane w tym samym miejscu xenon-y. Kolega z zaprzyjaźnionej z Wami redakcji testysamochodowe.pl też zwrócił na to uwagę testując Toyotę Auris. Jego prywatna dosyć nowa ma xenony (przed liftingiem) a testowana niedawno po lifcie miała Led-y. Stwierdził że świecą one lepiej on jego xenon-ów mino że zgodnie z literą prawa ich strumień świetlny może wynosić max 2000 lumenów. Xenon-y mają układ czyszczenia i poziomowania więc emitują powinny emitować max 3200 lumenów. Nie jest mała różnica przecież. Albo jest jakiś haczyk prawny albo może nasze oko lepiej reaguje na barwę świetlną LED-ów. Może ktoś pomoże mi to rozwikłać…
Ciekawa kwestia, bo faktycznie ma miejsce, moje hipotezy są dwie i na pewno nie będę wiązał ich z lumenami, bo LED-y nie generują ich wcale więcej od ksenonów. W poniższych przemyśleniach biorę pod uwagę sytuację w dzień, w której auto wyposażone w DRL-y (światła dzienne LED) jest lepiej widoczne z daleka niż auto z ksenonowymi światłami mijania, które to generują większą ilość lumenów (fakt):
1) Dioda emituje światło w sposób kierunkowy (nie byłaby w stanie „wypełnić” światłem reflektorów jak halogen) – to mogłoby oznaczać, że światło jest skupione w jednym kierunku, a nie rozproszone i daje efekt wysokiej jasności.
2) Dioda to źródło punktowe (mniejsze od soczewki) o jaśniejszej barwie świecenia w porównaniu do ksenonów (soczewka), dlatego może dawać efekt mocnego, wręcz oślepiającego snopu światła.
Są to tylko moje hipotezy, ale znam osobę, która ma techniczne podstawy, żeby rozwikłać tę zagadkę. Zapytam i opublikuję odpowiedź w tym wątku.
Ja muszę napisać, że też są inne poważne wady reflektorów ledowych. Jest nią temperatura. W zimie przy minus 5 st klosze moich lamp zamarzają i cała ta technologia idzie na spacer. Już parę razy musiałem na poboczu zeskrobywać lód lub śnieg . Niestety producent nie widzi w tym wady, bo jest to czynnik zewnętrzny… przy -5st??? To auto miało być używane w Arabii czy EU? Toyota Auris
Masz rację.Kolega kupił auto ciężarowe na LED-ach i wysłał do Norwegii i d..a.Kierowca załamany bo musi co chwilę stawać i skrobać reflektory.
Zgadzam się z Tobą jeśli chodzi o lampy ksenonowe, że emitują mocny strumień światła, a wymiana ich może sprawiać trudność. Od lat stosuję lampy LED-owe i jestem z nich zadowolony. Zawsze kiedy spali mi się jedna, wymieniam obie. Dlatego że zwykle obie mają taki sam okres działania, a wole uniknąć mandatu. 😀
Pozdrawiam. 🙂
W Mercedesie Cla 2017 r polift prawa lampa full led świeci w odcieniu niebieskim nawet wpada w fiolet a druga lampa normaklnie na biało co się dzieje ? jak to naprawiać ??